Sau khi tiêm phòng trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng như sốt, mẩn đỏ, sưng tấy tại chỗ tiêm, quấy khóc. Cách hạ sốt cho bé sau khi tiêm phòng an toàn và hiệu quả có lẽ luôn là vấn đề mà các bậc phụ huynh quan tâm. Hãy theo dõi bài viết để biết cách làm giảm sốt cho trẻ sau khi tiêm phòng nhé.
Mục lục:
Tại sao trẻ lại sốt khi tiêm phòng?
Việc trẻ bị sốt là hiện tượng gia tăng nhiệt độ cơ thể cho thấy vắc-xin đang hoạt động. Tại thời điểm này, cơ thể đối phó với sự xâm nhập của các vi sinh vật gây bệnh. Được biết, thành phần chính của vắc xin là virus. Vì vậy, trẻ có thể bị sốt sau khi tiêm phòng.
Trong hầu hết các trường hợp, sốt không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tuy nhiên, nó có thể gây khó chịu cho cơ thể của con. Để giúp con vượt qua giai đoạn này, nhiều bậc cha mẹ đã tìm cách hạ sốt cho con sau khi tiêm phòng.
Vắc xin được tạo ra nhằm giúp cơ thể có hệ miễn dịch tốt và chống lại các loại vi rút gây bệnh. Các phản ứng thường gặp ở trẻ sau khi tiêm phòng bao gồm:
– Sốt hoặc viêm
– Buồn ngủ và ngủ nhiều
– Chỗ tiêm sẽ sưng đỏ trong khoảng 3-4 ngày, thường là do xuất huyết dưới da.
Các cách làm giảm sốt cho trẻ sau khi tiêm phòng cha mẹ cần biết
Dù sốt là một trong những phản ứng phổ biến khi tiêm vắc xin nên cha mẹ không nên quá lo lắng. Cha mẹ cũng không nên quá chủ quan, bởi có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Do đó khi trẻ sốt cha mẹ nên đưa ra các phương án xử lý như:
Lau người cho trẻ bằng nước ấm
Cách đơn giản để hạ sốt cho trẻ là lau người bằng nước ấm. Nước nóng bốc hơi, làm giãn nở mạch máu, làm mát cơ thể. Tiếp tục làm điều này cho đến khi nhiệt độ của em bé trở lại bình thường (37°C). Nhiệt độ thường giảm xuống trong khoảng 30-45 phút.
Cho trẻ uống nhiều nước
Cách đơn giản nhất là cho trẻ uống nhiều nước. Khi trẻ bị sốt, nhiệt độ cơ thể tăng lên và trẻ bị mất nước. Để ngăn chặn điều này, cha mẹ nên khuyến khích con uống càng nhiều nước càng tốt.
Trẻ bị sốt thường không đói và không nên ép ăn mà có thể cho uống sữa thay thế. Bé lớn hơn có thể ăn cháo, súp và thức ăn lỏng. Những món ăn này cũng có thể bổ dưỡng cho trẻ em và giữ cho cơ thể đủ nước.
Ăn rau diếp cá
Theo nhiều nghiên cứu, decanoyl acetaldehyd trong lá diếp cá có đặc tính kháng sinh nên lá diếp cá có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và tăng cường miễn dịch cho cơ thể. Theo đông y, diếp cá có vị chua, hăng, tính lạnh, tác động vào hai kinh tâm và phế, tác dụng chính là thanh nhiệt, giải độc, sát trùng, tiêu viêm… giúp trẻ giải cảm, hạ sốt hiệu quả.
Nếu trẻ bị sốt, lấy 30g rau diếp cá tươi rửa sạch, vò nát, lọc lấy nước, đun sôi, để nguội rồi cho trẻ dùng, lấy nước lá diếp cá tươi, đắp lên trán 30 phút rồi lau. với nước ấm. Giảm nhiệt với tinh dầu.
Dùng lá bạc hà và các chế phẩm tinh dầu
Menthol chứa tinh dầu bạc hà có tác dụng làm mát da và cơ thể. Khi hít tinh dầu bạc hà pha loãng, hơi ấm của tinh dầu sẽ làm cơ thể đổ mồ hôi và giúp hạ sốt.
Là một phương thuốc hạ sốt hiệu quả, nhưng ít người biết rằng nó có tác dụng hạ sốt. Đây là một phương pháp tự nhiên khá tốt để giảm nhiệt độ cơ thể.
Bạc hà, gừng và vỏ quế chứa các chất làm đỏ làm ấm hệ thống tuần hoàn và thúc đẩy đổ mồ hôi. Điều này giúp giảm nhiệt độ cơ thể. Bạn cũng có thể dùng tinh dầu khuynh diệp, tinh dầu bạc hà và hoa cúc để xoa bóp giảm nhiệt cho bé. Trộn 6 giọt tinh dầu với 1 thìa dầu nền và xoa bóp khắp cơ thể bé, tập trung vào các khu vực cụ thể như cổ và gót chân.
Sử dụng chanh tươi
Bố mẹ cũng có thể cắt lát chanh tươi đắp lên trán trẻ, đồng thời chà xát chanh vào bẹn, nách của trẻ. Luôn dùng khăn ấm để lau khô người cho con. Cách này có thể hạ sốt nhanh chóng và hiệu quả.
Nước chanh và các loại nước trái cây giàu vitamin C như bưởi, quýt là thức uống tốt giúp trẻ tăng cường sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh bên ngoài. Ngoài ra, các loại trái cây như nho, dưa hấu, thanh long cũng là lựa chọn tốt và làm dịu cơ thể.
Lá tía tô giúp giảm nhiệt
Trong Đông y, lá tía tô chữa cảm mạo, làm ra mồ hôi, có tác dụng giải độc rất hiệu quả. Tía tô là loại cây có chứa nhiều tinh dầu tốt cho sức khỏe.
Có thể dùng lá tía tô trước khi tiêm 1 ngày để đạt hiệu quả tốt nhất. Xay lấy nước cho trẻ uống trực tiếp, đun nước lá tía tô uống hoặc ăn sống… Hạ nhiệt nhờ tính kháng tự nhiên của lá tía tô.
Thay cho bé quần áo thoáng mát
Nếu trẻ bị sốt, cha mẹ không nên cho trẻ mặc quần áo dày khiến thân nhiệt tăng cao. Nếu trẻ sốt nhưng vẫn sinh hoạt bình thường và không ảnh hưởng nhiều đến các hoạt động của trẻ thì không cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt, mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát,…cũng có tác dụng làm mát, hạ nhiệt .
Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ
Nếu trẻ sốt cao từ 38,5 độ C trở lên, cha mẹ cũng có thể dùng thuốc hạ sốt để giúp trẻ dễ chịu hơn. Acetaminophen (paracetamol) ở dạng gói hoặc xi-rô đơn giản là thuốc hạ sốt dễ sử dụng, giúp hạ sốt sau 30 phút và kéo dài 4-6 giờ. Nếu vẫn còn sốt, lặp lại sau 4-6 giờ.
Xin lưu ý rằng liều lượng thuốc cho trẻ sơ sinh và trẻ lớn hơn đi sẽ khác nhau tùy thuộc vào cân nặng và độ tuổi của chúng. Ngoài ra, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa trước khi cho bé dùng bất kỳ loại thuốc nào. Đọc kỹ hướng dẫn về liều lượng trên bao bì và sử dụng thiết bị đo lường đặc biệt để đảm bảo con bạn đang nhận đúng lượng thuốc.
Các phản ứng không mong muốn thông thường sau tiêm vắc xin của bé
Thông thường thì sau khi tiêm phòng trẻ sẽ có các triệu chứng sau:
Trẻ bị sốt
Sốt là phản ứng thường gặp ở trẻ sau khi tiêm phòng. Sốt ở hầu hết trẻ em đều nhẹ, tự khỏi và hiếm khi kéo dài hơn 2 ngày. Tuy nhiên, nếu trẻ bị sốt, mẹ nên kiểm tra nhiệt độ của trẻ 2-3 giờ một lần và cứ sau 15-30 phút nếu trẻ sốt từ 380°C trở lên thì nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt (uống hoặc trực tràng). nếu trẻ sốt trên 38,5°C. Nếu nhiệt độ dưới 380°C, mẹ chỉ cần theo dõi trẻ và chườm ấm (có thể dùng với nước thấp hơn nhiệt độ cơ thể 1-20°C) hoặc băng trán bằng cao dán hạ sốt là xong.
Trẻ bị viêm tại chỗ tiêm
Trong một số trường hợp, sưng, đỏ, đau hoặc cứng tại chỗ tiêm có thể xảy ra sau khi tiêm. Điều này thường tự biến mất sau vài ngày mà không cần điều trị. Không bôi bất cứ thứ gì lên chỗ tiêm. B. Chanh, khoai tây hoặc kem, nước nóng. Nếu vết tiêm của trẻ bị sưng và đau, bạn có thể dùng paracetamol với liều hạ sốt để giúp trẻ giảm đau.
Hiếm khi, vết bầm tím có thể xảy ra tại chỗ tiêm, đặc biệt nếu trẻ bị rối loạn máu hoặc giảm tiểu cầu.Có thể truyền yếu tố đông máu hoặc truyền tiểu cầu trước khi tiêm vắc xin. Sau 2 tuần đến 2 tháng tiêm vắc xin BCG phòng bệnh lao, chỗ tiêm bị tấy đỏ, hình thành mụn mủ, mụn mủ vỡ ra tạo thành sẹo lao cũng là hiện tượng bình thường. Không cần điều trị.
Phát ban đỏ hoặc phát ban phồng rộp trên da
Trong trường hợp mắc bệnh sởi, quai bị và rubella, phát ban giống sởi có thể xuất hiện trên da từ 5 đến 12 ngày sau khi tiêm vắc-xin. Sau khi tiêm phòng thủy đậu từ 3 đến 4 tuần, hiếm khi có một vài mụn nước mọc trên da, tương tự như phát ban của mụn nước thủy đậu.
Tuy nhiên, những phát ban này rất nhẹ (không phổ biến như nhiễm trùng thực tế) và thường biến mất sau một hoặc hai ngày.
Trẻ bị khó tiêu
Sau khi tiêm phòng vắc xin tiêu chảy do rotavirus, rất ít trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng về đường tiêu hóa như: tiêu chảy, táo bón, đau bụng, chán ăn,… Tuy nhiên, phản ứng này thường tự hết sau một hai ngày mà không cần dùng đến thuốc hay men tiêu hóa.
Các triệu chứng giống như cúm
Trong một số trường hợp, hắt hơi, sổ mũi, nhức đầu và đau cơ nhẹ sau khi tiêm phòng cúm. Đây là những triệu chứng của bệnh cúm sau khi tiêm phòng. Triệu chứng này tự biến mất trong vòng 1-2 ngày sau khi tiêm. Nếu trẻ chảy nước mũi nhiều, gia đình có thể dùng nước muối sinh lý để hút mũi cho trẻ.
Sốt, đau tại chỗ tiêm và các tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm chủng có thể gây khó chịu cho cơ thể của trẻ, khiến trẻ có thể quấy khóc và ăn ít hơn bình thường. Vì vậy, cha mẹ không phải lo lắng quá nhiều.
Tuy nhiên, có những phản ứng bất thường và dấu hiệu sớm của phản ứng phản vệ. Vì vậy, trẻ cần được theo dõi chặt chẽ tại cơ sở tiêm chủng trong 30 phút sau khi tiêm chủng. Sau đó, gia đình cần tiếp tục theo dõi trẻ ít nhất từ 24 đến 48 giờ sau khi tiêm để nhanh chóng phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng.
Các phản ứng phụ nguy hiểm cho trẻ sau tiêm phòng mà cha mẹ cần chú ý
Phản ứng nghiêm trọng sau tiêm phòng cho bé những phản ứng này cực kỳ hiếm gặp và nếu có xảy ra thì cần được xử lý tại cơ sở y tế để đảm bảo an toàn cho trẻ. Các phản ứng nặng sau khi tiêm chủng bao gồm: .
Các phản ứng quá mẫn cấp tính
Các phản ứng này thường xảy ra trong vòng 2 giờ sau khi tiêm vắc xin với một hoặc kết hợp các triệu chứng như thở khò khè, co thắt từng đợt khí quản và thanh quản, phù nề thanh quản. Đối với trường hợp phát ban đỏ, phù mặt hoặc phù toàn thân, nên dùng thuốc kháng histamin để chống bội nhiễm và đảm bảo nhu cầu dịch, dinh dưỡng.
Sốc phản vệ
Là triệu chứng nghiêm trọng nhất cần can thiệp kịp thời bởi các thiết bị y tế như máy cung cấp oxy và điều trị cẩn trọng nên cần chú ý nhất.
Sốt cao kéo dài
Trẻ sốt cao kéo dài (>38,5°C), nên được uống nhiều nước hoặc đảm bảo nhu cầu chất lỏng và dinh dưỡng. Lúc này mẹ nên chi trẻ dùng thuốc hạ sốt như paracetamol, ibuprofen.
Trẻ khóc liên hồi
Khi trẻ có tình trạng khóc liên tục hơn 3 tiếng kèm theo tiếng la hét. Các bậc phụ huynh nên chú ý vì triệu chứng thường biến mất sau một ngày hoặc phụ huynh có thể dùng thuốc giảm đau cho trẻ nhưng nếu không đỡ cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế.
Co giật
Co giật toàn thân mà không có dấu hiệu hoặc triệu chứng cục bộ, thường có hoặc không có sốt. Bạn nên được điều trị hô hấp hỗ trợ như: mở đường thở, hút rộng rãi đờm dãi, thở oxy. Sử dụng thuốc chống co giật như diazepam và các thuốc chống co giật khác theo phác đồ quản lý động kinh tốt.
Áp xe
Vị trí tiêm bị mềm hoặc rỉ dịch và có thể là áp xe vô trùng hoặc bị nhiễm trùng. Điều trị bằng rạch và dẫn lưu, dùng kháng sinh nếu nguyên nhân là do nhiễm trùng. Nhiễm trùng huyết: Bệnh này thường cấp tính, toàn thân và nặng.
Sốc nhiễm trùng
Một biến chứng phổ biến và nguy hiểm khác nữa là sốc nhiễm trùng. Sốc nhiễm trùng hiếm gặp nhưng nếu có phải được điều trị theo phác đồ điều trị sốc, kháng sinh và điều trị biến chứng.
Tuy có nhiều phản ứng khiến trẻ mệt mỏi nhưng việc tiêm vắc xin cần thiết cho trẻ khi giúp con ngừa bệnh. Do vậy cha mẹ hãy tìm hiểu đầy đủ kiến thức về tiêm phòng để đảm bảo an toàn và sự phát triển của trẻ